Vetten hebben we nodig om vitamines op te kunnen nemen; hormonen aan te maken, spieren te behouden en op te bouwen en om slank te blijven. Vet belangrijk dus. Maar raak jij ook altijd verward als het over voedingsvetten gaat? De sleutel is om voornamelijk gezonde vetten te eten. Maar welke zijn dat? Er zijn zoveel verschillende soorten vetten. Er zijn verzadigde en onverzadigde vetten en ook daar zijn weer verschillende soorten van.

Verzadigd vet met mate

Verzadigde vetten zijn vast bij kamertemperatuur. Voorbeelden van verzadigde vetten zijn kokosolie en roomboter. Verzadigd vet werd lang als ‘slecht’ bestempeld; maar zo zwart-wit is het niet. Want ook het ene verzadigde vet is het andere niet. Zo zijn er korte keten- (koemelk, geitenmelk), middellange keten- (kokosolie, avocado) en lange keten- vetzuren (dierlijke vetten zoals in varkens-en rundvlees)

• Middel lange keten vetzuren (MCT’s)  hebben geen gal nodig voor de vertering en kunnen direct in het bloed worden opgenomen vanuit de darmen. Daardoor zijn ze heel geschikt als energiebron voor sporters. Ze worden direct als energie gebruikt in plaats van dat ze opgeslagen worden als vet.

• Lange keten vetzuren worden opgenomen in ons lymfatisch systeem, hebben gal nodig voor de vertering en zijn daardoor moeilijker verteerbaar dan de korte en middellange keten vetzuren.

Verzadigde vetten zijn niet-essentieel, wat wil zeggen dat je ze niet via voeding binnen hoeft te krijgen om gezond en fit te blijven.  

Eet meer onverzadigde vet

Er zijn twee onverzadigde vetzuren die we wel via onze voeding binnen moeten krijgen en die essentieel zijn voor onze gezondheid: omega 3 en omega 6.

Omega 6 vind je in zowel plantaardige producten (granen, noten, zaden, pitten, plantaardige oliën en soja) als in dierlijke bronnen (vlees, zuivel, gevogelte, vis en ei). Om de inname van omega 6 hoeven we ons geen zorgen te maken; daar krijgen we meer dan voldoende van binnen.

Waar veel mensen te weinig van binnen krijgen is omega 3. De inname van omega 3 en omega 6 zou in verhouding met elkaar moeten zijn. Een doorsnee westers voedingspatroon bevat echter vele malen meer omega 6 dan omega 3. Aangezien omega 6 ontstekingbevorderend is werkt dat laaggradige ontstekingen in de hand. Omega 3 daarentegen is ontstekingsremmend, belangrijk voor gezonde cellen, de aanmaak van hormonen en onze hersenstofwisseling. Omega 3 vind je in: zeevoedsel, algen, vette vis (haring, makreel, sardines, zalm), chiazaad, lijnzaad, walnoten en hennepzaad.

Vermijd transvetten

Ook wel bekend als ‘gedeeltelijk gehydrogeneerde plantaardige olie’ (bekijk de ingrediëntenlijst op voorverpakte voedseletiketten voor deze stiekeme alias). Transvetten ontstaan als je onverzadigd vet gaat verhitten of verharden. Dit gebeurt meestal om de houdbaarheid te verlengen. Wanneer je onverzadigde vetten tot hoge temperatuur gaat verhitten of ze chemisch bewerkt worden ze toxisch. Overmatig gebruik van transvetten (een kenmerk van het westerse dieet) veroorzaakt volgens recent onderzoek chronische ontstekingen in het hele lichaam, wat kan leiden tot hartaandoeningen, diabetes type 2, kanker en beroertes. Deze wil je dus ten allen tijde zoveel mogelijk vermijden.

Vetten zijn een heel complex onderwerp waar nog zoveel meer over te vertellen valt. In dit blog heb ik getracht het zo simpel en kort mogelijk te houden zodat het overzichtelijk blijft. In mijn boek ‘Fit Vega(n) Food’ ga ik dieper in op de onverzadigde vetzuren en leg ik ook uit waar je op moet letten als je plantaardig eet. Wil je helemaal de diepte in wat betreft dit onderwerp dan is het boek ‘Feiten over Vetten’ van dr. Mary G. Enig een echte aanrader.