Wanneer er doelen gesteld worden gaat het vaak over ‘afvallen’. Er wordt gestreefd naar gewichtsverlies met meestal een ideaal gewicht voor ogen; een getal op de weegschaal. Als ik maar rond de…..(en hier volgt dan een getal) weeg, dan……(en dan volgt er een gevolg wat kan variëren van ‘lekker in mijn vel zitten’ tot ‘happy voelen’ of ‘mijn broeken weer passen’). Mij zegt dat helemaal niks zo’n getal; het is een getal, een cijfer wat alleen maar de optelsom is van alle losse onderdelen. Het zegt niks over je inhoud; zowel letterlijk als figuurlijk.

Vet verliezen als doel

Afvallen en gewicht verliezen gebeurt ook als je je haar afknipt of naar het toilet geweest bent. Dit zegt niks over de staat waarin je lichaam verkeert. Een gezonde lichaamssamenstelling gaat over de verdeling van spier-en vetmassa. Als je doel ‘afvallen’ is, zou het echte doel het verliezen van overtollig lichaamsvet moeten zijn. Vetmassa verliezen is voor velen een uitdaging. Je hebt er geduld, vastberadenheid, een goed plan en consistentie voor nodig. Maar waar vetmassa verliezen lastig kan zijn maar wel te doen is, verbleekt die moeite in vergelijking met de uitdaging om het er blijvend af te houden.

Wat het moeilijk kan maken lichaamsvet blijvend eraf te houden.

Een van de redenen die het een uitdaging maken lichaamsvet blijvend eraf te houden is het hormoon leptine. Dit ‘verzadigingshormoon’ is, samen met het ‘hongerhormoon’ ghreline, het meest bepalende hormoon voor je eetlust, energiehuishouding en metabolisme. Zowel Leptine als Ghreline zijn doorslaggevend voor vetverlies of vetopslag. In een gezond en optimaal functionerend lichaam geeft ghreline ons een seintje wanneer het tijd is om te eten om het lichaam te voeden en om te voorkomen dat we dat vergeten en omkomen van de honger. Leptine vertelt ons wanneer we genoeg hebben gehad en het tijd is om te stoppen. Voeding, slaap, leefstijl en genen schoppen hormoonbalans helaas vaker en meer in de war dan ons lief is. Gelukkig is dit bijna altijd ook weer terug te draaien door andere keuzes te maken.

Waarom leptine het ons moeilijk kan maken

Leptine is het hormoon wat jou een seintje geeft wanneer je voldoende gegeten hebt. Het vermindert je eetlust en vertelt je lichaam dat het tijd is om vet te gebruiken als energiebron. Het wordt afgegeven door vetcellen om via de bloedbaan terecht te komen bij je brein. Daar laat het je hypothalamus (een gedeelte in je brein) weten dat er genoeg energievoorraad in de vorm van vet is, dat je kunt stoppen met eten en dat je energie kunt gaan aanmaken uit het opgeslagen voedsel. Leptine geeft als het ware ‘toestemming’ aan je lichaam om processen die energie kosten, zoals stofwisseling, herstel en spieropbouw, in gang te zetten.

Niet meer stoppen

Als je lichaam langere tijd (te) veel leptine produceert luistert het op een gegeven moment niet meer naar de signalen; je cellen worden als het ware ‘doof’ voor de signalen; ze worden leptineresistent. De hypothalamus hoort de boodschap van de vetcellen niet meer goed waardoor het verzadigingssignaal uitblijft. Je hersenen denken dat er steeds meer voedsel nodig is en blijven je berichten sturen om te eten. Met als gevolg dat je nooit echt verzadigd bent, je stofwisseling ook nog eens omlaag gaat en er steeds meer vet wordt opgeslagen.

Doorbreek de cirkel

Gelukkig zijn er manieren om deze cirkel te doorbreken. Er zijn maar weinig mensen die geboren worden met een genetisch leptine probleem. Bij het overgrote deel worden de problemen veroorzaakt door wat, wanneer en hoe we eten, slapen, bewegen en leven. En daar kunnen we wat aan veranderen.

Tips leptine resistentie op te lossen

• Zorg voor voldoende gezonde vetten in je voeding. Avocado, noten, vis, olijfolie, zaden, pitten, kokosolie. Pure, onbewerkte voeding rijk aan vetten.
• Eet zo min mogelijk bewerkte voeding en SKIP de suikers. Vermijd vooral ook toegevoegde fructose in producten en de zogenaamde suikervervangers. Light producten zijn funest voor je hormonen en je bereikt er het tegenovergestelde mee van wat je wil
• Beperk het aantal eetmomenten op een dag tot maximaal 3. Stop met snacken en het eten van tussendoortjes.
• Zorg voor voldoende beweging en vermijd langer dan 30 minuten achter elkaar stil zitten.
• Doe aan krachttraining .
• Neem elke dag de tijd om bewust te ontspannen door vaste momenten in te lassen waarop je aan meditatie of ademoefeningen doet. Een wandeling in de natuur is ook heel effectief.
• 8-10 uur slaap per nacht van goede kwaliteit resulteert in betere leptine gevoeligheid. Werk bewust aan dat onderdeel van je leefstijl. Slaap wordt zwaar onderschat.
• Blijf goed gehydrateerd en drink tussen de maaltijden voldoende water. En eet slim door veel volume toe te voegen aan je bord in de vorm van waterrijk voedsel. Denk aan groenten, salades, fruit maar ook soep en bouillon. Een volle maag zet het ghreline-signaal (hongerhormoon) af.
• Voeg Tamarinde aan je voeding toe; deze vrucht helpt de leptinegeveiligheid te verbeteren. Tamarinde wordt ook wel Indische dadel genoemd; het is een veel gebruikt ingrediënt in de Indonesische keuken.