Een dame die ik enige tijd geleden begeleid heb met een ketogeen programma vraagt om een Inbody meting. Ze wil graag weten hoe het met haar lichaamssamenstelling is. Zowel voor, tijdens als na de ‘Keto Reset’ hebben we regelmatig haar progressie gemeten. De metingen van haar vetmassa en visceraal vet vertonen een gestage daling in de grafiek. Alleen deze keer niet……

Het cijfer op de weegschaal

Bij het meten van progressie bij cliënten maak ik in mijn studio gebruik van de Inbody. Dit apparaat geeft een goed inzicht in de samenstelling van je lichaamsgewicht. Gewicht zegt maar weinig over je gezondheid; belangrijker is waar dat gewicht uit bestaat. En dat zijn onder andere water, spieren, vet, botten. Met een inbody meting krijg je een goed beeld daarvan.

Terwijl deze dame op de Inbody gaat staan zie ik direct dat ze in gewicht is toegenomen. Maar dat kan van alles betekenen en kan ook een goed teken zijn. Misschien is haar spiermassa toegenomen doordat ze meer is gaan trainen. En omdat koolhydraten vocht aantrekken zie je ook vaak dat bij een ketogeen voedingspatroon iemand minder weegt doordat er minder vocht vast wordt gehouden. Wanneer je dan weer meer koolhydraten toevoegt wordt je zwaarder; dit is dan meestal weer extra vocht.

Maar als we daarna samen kijken op de uitgeprinte grafiek zien we al snel dat het geen spiermassa of vocht is die de gewichtstoename veroorzaakt. Het is zowel het lichaamsvet als het visceraal vet (inwendig vet rondom je vitale organen) wat is toegenomen……

Wat is er gebeurd?

“Zijn er dingen die je de afgelopen tijd anders gedaan hebt?”, vraag ik haar. “In de voeding zelf heb ik weinig veranderd maar ik ben wel gestart met het eten in een ‘eetraam’. Ik eet nu elke dag tussen 12.00-20.00” antwoordt ze.

Intermittent Fasting kun je op veel verschillende manieren toepassen en de 16:8 methode is volgens mij de meest gebruikte. Hierin eet je al je maaltijden binnen 8 uur (je ‘eating window’) om vervolgens 16 uur te vasten. Ik ben een groot voorstander hiervan, schreef er boeken en blogs over en pas dit al jarenlang toe. Maar……

De ‘maar’ van Intermittent Fasting

Intermittent fasting heeft een positief effect op je immuunsysteem; zorgt voor een betere vetverbranding en kan helpen bij vetverlies (mits je ook minder eet dan je verbrandt)

Voor mij persoonlijk is metabole flexibiliteit (het makkelijk kunnen schakelen van suiker-naar vetverbranding) één van de grootste voordelen. Precies dat ene woord flexibiliteit geeft voor mij de essentie van intermittent Fasting aan. Hoe flexibeler je als mens bent (zowel mentaal als fysiek) hoe sterker en weerbaarder. ‘Survival of the Fittest’ gaat niet over wie het sterkst is; maar over wie zich het beste aan kan passen aan veranderende omstandigheden.

Vaak zie ik dat mensen gehoord of gelezen hebben over het eten tussen 12.00-20.00 en dat gaan aanhouden als hun Intermittent Fasting methode. Soms kan het fijn zijn om een vaste structuur en ritme aan te houden; zeker als je hier net mee van start gaat. Maar uiteindelijk gaat het ook om het trainen van je flexibiliteit en wil je dus, wat mij betreft, niet ‘rigide’ worden in het aanhouden van bepaalde eet-en vastentijden. Dit kan soms helpen bij een eerste start maar daarna is het ook mooi om dit los te kunnen laten, meer te kunnen ‘spelen’ met die tijdstippen en het aan te passen aan de omstandigheden.

Eten tussen 12.00-20.00

Het voordeel van intermittent Fasting zit ‘m in het ‘niet eten’. En 16 uur niet eten zorgt dat je lichaam in een andere staat van ‘zijn’ komt. Er worden herstel-en reparatie processen in gang gezet, je geeft je lichaam de tijd om te herstellen en te schakelen naar vetverbranding. 

Waarom kiezen velen ervoor om elke dag tussen 12.00-20.00 eten en van 20.00-12.00 vasten?? Eerlijk gezegd heb ik geen idee. Voor veel mensen is 12.00 wellicht een fijn tijdstip om de eerste maaltijd te nemen en het vasten te doorbreken (breaking the fast/ breakfast) Het kan heel goed dat dit voor velen het tijdstip is waarop ze een lunchpauze kunnen nemen en dus een moment waarop ze kunnen gaan eten. Of misschien kopiëren mensen gewoon gedrag van anderen, ervan uitgaande dat die tijdstippen het beste werken.

Maar… eten tussen 12.00 -20.00 houdt ook in dat je uiterlijk 20.00 je laatste hap neemt. Stel, je bent iemand die op tijd op staat en ook op tijd naar bed gaat, dan is het niet optimaal om nog laat te eten. Sterker nog; wanneer je vlak voordat je gaat slapen nog aan het eten bent slaap je minder diep, herstel je minder goed en zal je lichaam meer lichaamsvet opslaan. (in mijn ‘Handboek Vetverbranding’ kun je verwijzingen vinden naar wetenschappelijke onderzoeken die dit aangetoond hebben)

“Hoe laat ga je naar bed?” vraag ik aan de dame in kwestie terwijl we naar de stijgende grafiek van haar lichaamsvet kijken. “Ik sta elke dag vroeg op en ga dus heel erg op tijd naar bed; zo rond 21.00”. 

Voor deze dame betekent dat dus dat ze een uur voordat ze gaat slapen nog haar laatste maaltijd nuttigt. En terwijl ze dacht dat ze goed bezig was door Intermittent Fasting toe te passen, had het een tegenovergesteld effect.

Mijn advies

Mijn advies aan deze dame was niet om te stoppen met Intermittent Fasting maar wel om haar ‘eating window’ aan te passen. Optimaal is het om uiterlijk 3 uur voordat je gaat slapen niet meer te eten. Wanneer je om 21.00 gaat slapen, is het voor je lijf het fijnste om na 18.00 niks meer te eten. Wil je de 16:8 methode aanhouden dan betekent dat dus dat je tussen 10.00-18.00 gaat eten.

Op werkdagen waarop ik in de avond trainingen of lessen geef vervroeg ik mijn avondeten nog meer en eet ik rond 15.00 of 16.00 mijn laatste maaltijd om vervolgens ergens tussen 7.00 en 8.00 weer te ontbijten. Ik snap dat dit niet voor iedereen is weggelegd (sommigen slapen minder goed als ze ‘s avonds niks of weinig eten) maar leer te kijken naar jouw leefstijl en omstandigheden en vraag je af wat voor jou het beste werkt.

Timing is key

Wanneer je eet is waarschijnlijk nog belangrijker dan wat je eet (al adviseer ik om aan beiden aandacht te besteden) Timing speelt een hele grote rol. En zo zie je dat als je een methode gaat volgen zonder precies te weten waarom je het op die manier doet, dit een tegenovergesteld effect kan hebben. Verdiep je altijd eerst in methodes zoals Intermittent Fasting of een Ketogeen dieet. Vraag advies aan een professional, raadpleeg betrouwbare bronnen en luister goed naar je lichaam.